HỆ THỐNG HANG ĐỘNG ELLORA - DI SẢN THẾ GIỚI

Hang động Ellora – Kiệt tác nghê thuật tạc đá của Ấn Độ
Ellora (bang Maharashtra, Ấn Độ) là một trong những quần thể hang động tôn giáo vĩ đại nhất thế giới, được tạc thẳng vào vách núi bazan trong suốt nhiều thế kỷ. Toàn bộ 34 hang mở cửa ngày nay gồm 12 hang Phật giáo, 17 hang Ấn giáo và 5 hang Kỳ-na giáo, thể hiện một quá trình lao động kỳ công: người xưa không xây từ dưới lên, mà đục thẳng vào sườn núi, thậm chí có ngôi đền Kailasa (hang 16) được chạm khắc từ trên xuống dưới trong khối đá nguyên khối khổng lồ. Do nằm trên tuyến thương mại cổ vùng Deccan, đồng thời là điểm dừng của khách hành hương – nên mới hình thành tu viện Phật giáo (vihāra), đền thờ Ấn giáo, và tự viện Kỳ-na giáo sát cạnh nhau. Toàn bộ quần thể cho thấy tinh thần dung hòa tôn giáo ở Ấn Độ thế kỷ 7–10.Không chỉ kỳ vĩ về quy mô, Ellora còn là kho tàng nghệ thuật đá: từ những bức tượng Phật trầm mặc, bồ tát uy nghiêm, thần Ấn giáo múa vũ điệu vũ trụ, cho tới những bức phù điêu và tranh vẽ còn sót lại trên vách. Nghệ nhân Ellora đã biến đá bazan khô cứng thành những tác phẩm sống động, đạt giá trị thẩm mỹ và kỹ thuật điêu khắc bậc nhất thời Trung cổ Ấn Độ. Về lịch sử và tôn giáo, Ellora là một “bản đồ sống” của sự phát triển tư tưởng Ấn Độ: từ Phật giáo Nguyên thủy với những tu viện đơn sơ, sang Phật giáo Phát triển với tượng Phật, bồ tát và Điện thờ thần kiến rtúc, xây dựng Vishvakarma, rồi tới Kim Cang thừa với hệ thống ba tầng Teen Tal. Sự kế thừa ấy được thể hiện qua cách thờ cúng, cách bài trí tượng, cũng như trang trí tường và trần hang. Đặc biệt, việc ba tôn giáo lớn cùng hiện diện trong một quần thể còn chuyển tải thông điệp khoan dung, giao hòa tôn giáo của xã hội Ấn Độ thế kỷ VII–X.
Ngày nay, Ellora được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới (1983), xứng đáng là “bảo tàng sống trong lòng núi đá” – nơi hội tụ vẻ đẹp kiến trúc, nghệ thuật và tâm linh. Hệ thống hang động tại ellora chia ra làm 3 nhóm tôn giáo chính:
1. Nhóm Phật giáo (hang 1–12, ~600–730)
2. Nhóm Ấn giáo (hang 13–29, ~650–800, tiếp diễn tới TK 8–9)
3. Nhóm Kỳ-na giáo (hang 30–34, ~TK 9–10; một số hoạt động tới TK 13)
Chúng ta sẽ lần lượt đi vào các hang, đặc biệt chi tiết hơn ở nhóm Phật giáo
CÁC HANG PHẬT GIÁO TRONG HỆ THỐNG ELLORA
✅Hang số 1 là 1 tu viện có 8 phòng tăng, không có tượng Phật ở trung tâm vì đây chỉ là nơi cư trú tập trung phục vụ sinh hoạt tăng đoàn, chưa có yếu tố nghi lễ phức tạp. Xây dựng từ Thế kỉ 6–7.(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 1 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang số 2 là 1 điện thờ có gian thờ cuối cùng với tượng Phật ngồi, phù điêu hộ pháp và tiên nữ => Bước chuyển sang Đại thừa sơ kỳ – Phật không chỉ là bậc thầy, mà thành đối tượng lễ bái, được hộ trì bởi thần linh (📷 vào đây xem ảnh Hang số 2 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 2 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 2 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 2 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 2 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 2 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 2 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 2 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 2 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 2 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang số 3 là 1 điện thờ có gian chánh điện nhiều trụ, có cthờ Phật. Lúc này, không gian tu viện kết hợp cư trú – học tập – thờ tự và chính là những hình thái đầu tiêng của “tu viện vừa ở vừa làm nơi thực hiện nghi lễ thờ cúng” thường gặp ở thế giới Phật giáo Phát triển (📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 3 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang số 4 là 1 điện thờ có Sảnh rộng, nhiều cột, có an trí tượng Phật => Xuất hiện các bồ tát phụ trợ, cho thấy tín ngưỡng Phật giáo Phát Triển: Phật không một mnình, mà trong một hội chúng linh thánh. (📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 4 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang số 5 là 1 điện thờ đặc biệt có hai dãy bệ đá song song – giống phòng học hoặc trai đường => Chứng tỏ tu viện là nơi học tập & sinh hoạt tập thể. Tượng Phật phía sau là thầy giảng pháp. → Đây là mô hình “đại học tăng viện” gần giống dạng Nalanda. (📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 5 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang số 6 là 1 điện thờ có hai khoang. Có tượng nữ thần hộ sinh, Quan Âm, Kim Cang Thủ => Ảnh hưởng Kim Cương Thừa sơ kỳ: Kết hợp thần hộ mệnh, biểu tượng nữ tính (mẫu tính), cho thấy sự hội nhập tín ngưỡng dân gian vào Phật giáo. (📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 6 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang số 7 là 1 điện thờ nhỏ nhỏ có các Phù điêu hộ pháp, tôn trí đơn giản làm nổi bật tầng lớp bảo hộ xung quanh Phật – dấu hiệu Phật giáo Phát Triển. (📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 7 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang số 8 là 1 điện thờ nhỏ nhỏ nhỏ có ấu trúc giản lược, nhưng vẫn có điện thờ vì thời gian này các nghệ nhân tập trung nhiều hơn vào hang 10–12 với vô số phù điêu cầu kì. (📷 vào đây xem ảnh Hang số 8 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 8 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 8 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 8 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 8 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 8 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 8 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 8 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 8 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang số 9 là 1 điện thờ nhỏ là phụ trợ và liên thông với hang số 10 (📷 vào đây xem ảnh Hang số 9 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 9 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 9 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 9 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang số 10 là 1 điện thờ có trần vòm đục giả gỗ, Tháp thờ an trí tượng Phật ngồi cao 4,5 m với hai hàng hai bên=> Sự chuyển đổi từ tháp thờ không tượng sang hình thái Tháp có tượng. Sự xuất hiện của Tượng Phật thuyết pháp thay thế “Xá lợi”, phản ánh bước ngoặt Phật giáo Phát Triển - Phật là Pháp thân, hiện diện để cứu độ. (📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 10 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang số 11 là 1 điện thờ nhiều tầng, nhiều tầng an trí Bồ tát Quán Âm, Kim Cương Thừa => Thể hiện rõ Kim Cương Thừa với bộ ba (Phật – Bồ tát từ bi – Hộ pháp kim cang). Tầng lầu cho thấy tu viện không chỉ cư trú mà còn có không gian hành trì mật pháp. (📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 11 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang số 12 là 1 điện thờ 3 tầng, rất nhiều phòng, tượng Phật và Bồ tát khắp nơi => đây là hàng mà Phật giáo phát triển mạnh nhất tại Ellora, gần như là “học viện Kim Cang thừa”: đa tầng, đa tượng, gắn với tín ngưỡng thế giới nhiều tầng lớp theognuyên tắc thể hiện ở Mandala. (📷 vào đây xem ảnh Hang số 12 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 12 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 12 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 12 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 12 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 12 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 12 hệ thống Hang Phật Ellora)
CÁC HANG ẤN GIÁO TRONG HỆ THỐNG ELLORA
✅Hang 13 – Là đền thờ thần Shiva nhỏ xây dựng khoảng thế kỉ 7, hang này có cấu trúc đơn giản và là một trong những nỗ lực sớm nhất trong nhóm hang Ấn giáo tại Ellora.(📷 vào đây xem ảnh Hang số 13 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 14 – Là đền thờ có tên Rāvaṇ ki Khāi xây dựng thế kỉ 7–8, hang này nổi bật với nhiều phù điêu nữ thần Durga diệt trâu quỷ Mahishasura cùng các cảnh thần Vishnu và Shiva, mang phong cách Kalachuri muộn.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 14 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 14 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 14 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 14 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 15 – Là hang Dasavatara xây dựng giữa thế kỉ 8, gồm hai tầng vừa mang dấu ấn tu viện Phật giáo vừa là đền Vishnu, đặc sắc với các cảnh 10 hóa thân của Vishnu và minh văn ca ngợi vua Rashtrakuta Dantidurga.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 15 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 15 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 15 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 15 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 16 – Là ngôi đền Kailasa vĩ đại xây dựng thế kỉ 8 dưới triều vua Krishna I, ngôi đền được đục từ một khối đá duy nhất theo kiểu Dravida với sân Nandi (trong đền Dravida thờ Shiva, trước cửa chính điện luôn có điện thờ thần bò Nandi gọi là Nandi Mandapa. Điện này đặt tượng bò Nandi nhìn thẳng về phía cửa chính của garbhagriha, như “canh giữ” và đồng thời “chiêm ngưỡng” Shiva.), hành lang, tượng voi sư tử và phù điêu Ramayana – Mahabharata.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 16 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 17 – Là đền thờ Ấn giáo thế kỉ 8 với các phù điêu dày đặc, thể hiện nhiều cảnh thần thoại và các bức tượng Shiva – Parvati.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 17 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 17 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 17 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 18 – Là đền nhỏ thế kỉ 7–8, phong cách còn thô sơ nhưng đánh dấu sự chuyển tiếp trong kỹ thuật chạm khắc.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 18 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 18 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 18 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 19 – Là đền Shiva thế kỉ 7–8 với chính điện và nhiều phù điêu Shaiva, phản ánh giai đoạn phát triển trung kỳ.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 19 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 19 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 20 – Là đền nhỏ thế kỉ 7–8 có liên hệ với các hang 21 và 26, thể hiện sự lan toả rộng của tín ngưỡng Shaiva - tín ngưỡng thờ thần Shiva trong Ấn Độ giáo.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 20 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 21 – Là đền Rameshwar xây dựng thế kỉ 7, nổi bật với tượng thần Ganga và Yamuna đứng hai bên cổng, nhiều cảnh hôn lễ thần Shiva và Parvati cùng các bức tượng Bảy Nữ Thần Mẹ.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 21 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 22 – Là đền Nilakantha (“Vị thần có cổ xanh” theo truyền thuyết kể rằng khi chư thần và a-tu-la cùng nhau khuấy biển sữa [Samudra Manthan] để tìm Amrita [cam lồ bất tử], đã sinh ra chất độc Halahala. Thần Shiva vì thương loài người nên đã uống chất độc này, khiến cổ ngài chuyển thành màu xanh) thế kỉ 7–8, thờ thần Shiva Hầu Ấm, có nhiều tượng và miệng hang rộng.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 22 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 22 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 22 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 22 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 22 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 23 – Là đền vừa thế kỉ 8, có nhiều bức tượng thần Vishnu và Shiva, phản ánh phong cách chuyển tiếp.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 23 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 23 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 23 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 23 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 24 – Là đền thế kỉ 8 với kiến trúc lớn hơn, nhiều phù điêu mô tả thần thoại Ấn Độ.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 24 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 24 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 24 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 25 – Là đền nổi bật thế kỉ 8, đặc biệt có bức chạm thần Surya trên trần hang – chi tiết hiếm trong quần thể Ellora.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 25 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 25 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 25 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 25 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 26 – Là đền Shiva lớn thế kỉ 7–8, có nhiều phù điêu Shaiva công phu.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 26 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 26 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 26 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 26 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 26 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 27 – Là hang đang dở dang xây dựng thế kỉ 7–8, chỉ hoàn thiện một phần mặt tiền.
✅Hang 28 – Là hang rất sớm thế kỉ 6–7, bỏ dở từ đầu, cho thấy dấu tích khởi công ban đầu của nhóm Ấn giáo.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 28 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
✅Hang 29 – Là hang Dhumar Lena (Sita-ki-Nahani – kiểu hang sương do gần thác nước) thế kỉ 6 muộn, đền thờ Shiva lớn với hành lang chữ thập, gần gũi phong cách hang Elephanta và có cửa sổ nhìn ra thác nước Vale Ganga.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 29 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 29 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 29 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 29 hệ thống Hang Ấn Giáo thuộc hệ thống Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh từ Hang số 29 nhìn ra thác nước Vale Ganga)
CÁC HANG KÌ NA GIÁO TRONG HỆ THỐNG ELLORA
✅Hang 30 – Là đền Chhota Kailasa (Kailasa nhỏ - được gọi như vậy vì là “bản sao nhỏ” của đền Kailasa vĩ đại ở Hang 16), nhưng theo tinh thần Kỳ-na giáo thế kỉ 9, mô phỏng đền Kailasa chính theo tinh thần Jaina với cấu trúc đục nguyên khối.(📷 vào đây xem ảnh Hang số 30 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 30 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 30 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang 31 – Là đền Jaina (Kì Na Giáo) thế kỉ 9–10, có tượng Mahavira, Parshvanatha và Bahubali cùng các hộ thần Mātanga và Siddhayikā.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 31 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 31 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 31 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 31 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 31 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang 32 – Là đền thờ Hội đồng của thần Shiva (Indra Sabha) thế kỉ 9, quy mô hai tầng với trụ cột và điện thờ Jina bốn hướng, nổi bật với tượng nữ thần Ambika dưới gốc xoài.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 32 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 32 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 32 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang 33 – Là đền thờ “Hội đồng của Chúa Tể Vũ Trụ (Jagannatha hay Jagannatha Sabha) thế kỉ 9, hang Jaina lớn thứ hai với 12 cột lớn có đầu voi trang trí và tượng Parshvanatha – Mahavira.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 33 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 33 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 33 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 33 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 33 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang 34 – Là hang Kì Na Giáo nhỏ thế kỉ 9–10, có tượng Parshvanatha và Bahubali cùng trần đá chạm hoa sen lớn.
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 34 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 34 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 34 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 34 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 34 hệ thống Hang Phật Ellora)
(📷 vào đây xem ảnh Hang số 34 hệ thống Hang Phật Ellora)
✅Hang 34 – Là hang Kì Na Giáo nhỏ thế kỉ 9–10, có tượng Parshvanatha và Bahubali cùng trần đá chạm hoa sen lớn.
📘 Xin tham khảo thêm về Ellora tại:
(📷 vào đây tham khảo thêm về Ellora qua Wikimedia về Ellora
📘 Đọc toàn văn cuốn sách: rel="noopener">Đức Phật Lịch Sử (bản PDF)
🙏 Xin cảm ơn quý vị — quay về trang chủ: Quay về trang chủ
Liên hệ để nhận chi tiết về Phật tích
Chúng tôi sẽ gửi chi tiết về Phật tích theo yêu cầu của bạn.